Антибиотиклар бактерияләргә каршы: ни өчен үз-үзеңне дәвалау барысы өчен дә куркыныч?
2025 елның 17-23 ноябрендә дөньяда микробларга каршы резистентлыкка каршы көрәш атнасы уза. Бу проблема, бактерияләр даруларга җавап бирүдән туктаганда, куркыныч инфекцияләрне дәвалауны мөмкинсез итә. Бу гамәлдә нәрсә белән яный — Минзәлә район үзәк хастаханәсе терапевты Альберт Сәгыйтов белән бергә аңлыйбыз.
Микробларга каршы резистентлык нәрсә ул?
Микробларга каршы резистентлык — микроорганизмнарның даруларга, беренче чиратта антибиотикларга, каршы торучанлыгы. Бактерияләр сизгерлеген югалтганда, препаратлар нәтиҗәлелеген югалта. Нәтиҗәдә стандарт дәвалау эшләми, һәм табибларга альтернатива табу өчен озаграк һәм катлаулырак эшләргә туры килә. Бу озак дәвалауга, катлауланулар куркынычына, озаграк хастаханәдә ятуга һәм медицина чыгымнарының артуына китерә.
Ни өчен антибиотиклар эшләми башлый?
Бактерияләрнең каршы торучанлыгы — антибиотикларны акылсыз куллануның туры нәтиҗәсе. Пациентларның төп хаталары:
Кирәксез кабул итү: Антибиотиклар ОРВИ, грипп һәм салкын тидерүче вирусларга каршы көчсез. Аларны бу очракларда куллану гына түгел, зыянлы да.
· Дөрес булмаган дозировка һәм дәвалау вакыты: Дәвалау курсын өзү, аның дәвамлылыгын кыскарту яки җитәрлек булмаган дозаларда кабул итү инфекцияне юк итми, ә бары тик бактерияләрне "чыныктыра", аларны көчлерәк итә.
· Үз-үзеңә "билгеләү": Антибиотиклар - рецептлы препаратлар. Аларны табиб билгеләвеннән башка куллану - сәламәтлек өчен зур куркыныч.
"Антибиотиклар - рецептлы препарат, - дип ассызыклый табиб-терапевт Альберт Сагитов. - Вируслар вакытында аларны үз-үзеңә " билгеләү" мәгънәсез һәм куркыныч. Моннан тыш, бу препаратлар, башка препаратлар кебек үк, өстәмә эффектлар спектрына ия һәм тәҗрибәсез кулларда авыр аллергик реакцияләргә, хәтта анафилактик шокка китерергә мөмкин."
Антибиотикларның нәтиҗәлелеген саклап калырга ярдәм итәчәк кагыйдәләр
Мензелинск Үзәк район хастаханәсе белгече берничә төп тәкъдим бирә:
Антибиотикларны бары тик табиб билгеләве буенча гына кабул итегез. Дару сайлаганда үз белдегегез белән эш итмәгез.
Күрсәтмәләрне төгәл үтәгез. Дозаны үзгәртмәгез һәм курсны туктатмагыз, хәтта үзегезне яхшырак хис итсәгез дә.
Таблеткаларны бүлешмәгез һәм "калдыкларны" сакламагыз. Антибиотикларыгызны беркайчан да башкаларга бирмәгез һәм аларны соңрак "кирәк булса" эчеп бетермәгез.
Профилактикага игътибар итегез. Кулларыгызны даими юыгыз, ризык әзерләгәндә гигиена кагыйдәләрен үтәгез, сыйфатлы продуктлар һәм су кулланыгыз, авырулар белән контакттан сакланыгыз.
Вакцинацияләнегез. Прививкалар күп инфекцион авыруларны булдырмаска ярдәм итә, киләчәктә антибиотиклар кабул итү ихтыяҗын киметә.
Бу гади кагыйдәләрне үтәү - шәхси сәламәтлеккә һәм киләчәк буыннар өчен антибиотикларның нәтиҗәлелеген саклау эшенә өлеш кертү.